DEN HAAG – Op 15 november vond een Maatschappelijke Kerk-bijeenkomst plaats met als thema ‘Voorkomen van psychische klachten’. Vertegenwoordigers van veel verschillende kerken, van de gemeente en van andere organisaties bezochten de bijeenkomst. ‘We hebben waardevolle inspiratie opgedaan om taboes in onze kerken rond psychische worstelingen te doorbreken’, vertelde een toehoorder achteraf.
Gastsprekers waren Gale Mc Koy George (pastor), Ursula Dewkalie (GGZ/ Indigo) en Gladys Brinckman-Reigina (psycholoog en gezinstherapeut met zelfstandige praktijk Unibonz).
Pastor Gale heeft vanuit de kerk Good Ministries International veel mensen bijgestaan die ooit seksueel misbruikt zijn. Dat ze dat hadden meegemaakt en eronder leden, was taboe. Gale ziet dat velen zich geen raad wisten met hun psychische klachten. Ook eenzaamheid (onder ouderen) komt ze vaak tegen. Bij kerkgangers komen zulke lijdende mensen soms ongevoelig of bezeten over. De scheidslijn tussen bezetenheid en depressiviteit is vaag, vertelt Gale. Ze wijst op het belang om als christenen te erkennen dat elke broeder of zuster een psychisch probleem kan hebben. Ze pleit voor waakzaamheid en oplettendheid, en de noodzaak om elkaar weerbaarder te maken. Dat kan met gebed, een 1-op-1-gesprek of bijvoorbeeld een verwijzing naar de psycholoog. ‘Spreek in de kerk degenen aan die weinig zeggen of onvriendelijk lijken.’
Spreker Ursula Dewkalie werkt 27 jaar als behandelaar in de psychiatrische zorg. Ze is nu accountmanager bij de preventieafdeling van Indigo. Bij die afdeling leren cliënten hoe ze kunnen voorkomen dat psychische problemen zich (door)ontwikkelen. Ook Ursula benadrukt het belang om problemen – ook bij elkaar! – te herkennen, bespreekbaar te maken, en proberen te verhelpen. Gebeurt dat niet, dan kan een kortdurende dip overgaan in een langdurige of zelfs chronische depressie. Een depressie ontstaat bij aanhoudende stress. Er kan spanning ontstaan bij een verhuizing, relatieprobleem, gebrek aan assertiviteit, schulden, noem maar op. Symptomen hebben een negatieve weerslag op het lichaam, gevoel en gedrag. Ursula vertelt dat regelmatig ontspannen – de spanning in je hoofd en lijf verminderen – essentieel is om stress-klachten te voorkomen en te bestrijden. Als stress voortduurt, herstel je er steeds langzamer van en blijf je stress ervaren. Als een dip aanhoudt, kan een gesprek met de huisarts of praktijkondersteuner helpen. In dat laatste geval kan ook Indigo richting geven.
Spreker Gladys Brinckman-Reigina is psycholoog en gezinstherapeut, gespecialiseerd in kinderen en jongeren, eigenaar van praktijk Unibonz. Volgens Gladys moeten we, om het taboe van psychische klachten te doorbreken, inzien hoe dat ontstaan is: de geestelijke gezondheid is in de kerken op de achtergrond geraakt door de secularisering en ontwikkeling van een natuurwetenschappelijk/medisch perspectief op lichaam en geest. Geest/ziel staat tegenwoordig voor ‘psyche’. De hele Bijbel gaat over problemen in het geestelijke leven, zegt Gladys, en het zou juist de corebusiness van kerken moeten zijn om elkaar als broeders en zusters te helpen bij het vinden van oplossingen voor problemen die z’n weerslag hebben om ons geestelijke leven.
Geloofsbeelden kunnen schaamte- en schuldgevoelens versterken, legt Gladys uit: ‘In de kerk strijden we tegen de zonde, want we weten dat Jezus is gekomen om ons zondaren te redden. Als iemand zich rot voelt, willen we daar niet altijd over doorpraten. We zeggen vaak dat diegene meer moet bidden, of we verenigen ons in gebed. Maar wat moet diegene over zichzelf denken als dat nou niet helpt? Dat z’n zonden onvergeeflijk erg zijn?’
Gladys bemoedigt de toehoorders om taboes te doorbreken door vrijer over worstelingen te praten, en elkaar als ‘geloofsfamilie’ bij te staan: emotioneel, praktisch, en spiritueel.
Na afloop vertellen veel van de 35 aanwezigen inspiratie opgedaan te hebben om het thema ‘psychische klachten/ taboes’ in de kerk te agenderen. De volgende Maatschappelijke Kerk is op maandag 4 februari. Het thema wordt bekendgemaakt op deze website.
